3ox
15-12-12, 05:11 AM
<iframe width="640" height="360" src="http://www.youtube.com/embed/Z-EbCnCtKOk?feature=player_detailpage" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
หลายคนบอกว่า Fly fishing คือ ศิลปะ,Art of fishing
อีกหลายคนบอกว่า มันสวยงาม และยากที่จะหาสิ่งใดมาเปรียบเทียบ
มีหลายคนบอกว่า มันเป็นเรื่องของ ความรัก ความเข้าใจ การสังเกตุ โอกาศและการเรียนรู้
บางคนบอกว่า มันสามารถทำให้เราหลุดพ้นจากสิ่งพันธนาการของชีวิต แค่ในช่วงเวลาที่น้อยนิดก็ตาม
ถ้าจะถามผมๆคงตอบว่ามันปิดโลกหนึ่งแล้วเปิดอีกโลกที่กว้างกว่า แต่ก็ยังไม่ใช่คำตอบที่ถูกที่สุดครับ ใกล้เคียงที่สุดก็คงทั้งหมดที่หลายคนว่าไว้
ยังมีอีกหลายคนบอกว่า มันยากและมีหลายอย่างเกี่ยวกับFly fishingที่ไม่เข้าใจในเรื่องของอุปกรณ์ ซึ่งจริงๆแล้วFly fishingไม่ได้ยุ่งยากสลับซับซ้อนอะไรเลย หากเข้าใจนิดเดียวกลับเป็นเรื่องที่ธรรมดาเข้าใจง่ายมากๆเลย คลาวนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องนี้กัน
มาเริ่มที่คันเบ็ดกันเป็นอย่างแรกเลยดีกว่า
การเลือกใช้คันFlyให้เหมาะสม ก็คือ เลือกใช้คันหรือขนาดของสายให้สมดุลย์กับขนาดของเหยื่อFlyที่เราใช้(น้ำหนัก ขนาด การต้านลมขณะเหวี่ยง) ซึ่งต่างกับการตกปลาประเภทอื่นๆที่มักจะใช้คันเบ็ดตามขนาดของปลา คันFlyมีหลายประเภทและหลายขนาด และจะมีเบอร์(#)ที่เป็นตัวบอกขนาดของสาย ตั้งแต่เบอร์#000(เล็กที่สุดใช้ตกปลาที่มีขนาดเล็กมากๆหรือเหยื่อที่เล็กและเบามากDry fly) ไปจนถึงเบอร์#14ที่ใช้ตกปลาทะเลขนาดใหญ่มากๆTuna และ Billfish
คันฟลาย แบ่งได้2ประเภทกว้างๆคือ
1Single handed fly rod "คันฟลายมือเดียว" เป็นคันที่เราเห็นกันอยู่ทั่วๆไป ใช้มือข้างที่ถนัดจับและเหวี่ยงคันไปมา ส่วนมืออีกข้างจับสายควบคุมไว้
2Double handed fly rod (Spey rod) "คันฟลายสองมือ" คันชนิดนี้จะใช้มือทั้งสองจับคันเหวี่ยงสาย ยังมีคันFlyอีกชนิดนึงที่สามารถใช้มือๆเดียวหรือทั้งสองมือเหวี่ยงสายได้ นั้นคือ switch rod ซึ่งแยกแยกออกมาจากSpey rodผมจะขอไม่แยกกลุ่มเพราะจะทำให้สับสนกันมากกว่าเดิม
1Single handed fly rod เป็นคัน fly ที่เป็นที่ใช้กันอย่างมากๆ หรือทุกคนที่ตกปลาประเภทfly fishingนี้จะต้องมีหรือเริ่มใช้เป็นอันดับแรกมาแทบทั้งนั้น มีขนาดตามขนาดของสาย(ใช้สายตามขนาดเหยื่อ)ตั้งแต่เบอร์#0-#14 เบอร์0นี่จะเล็กที่สุด ใช้เหยื่อdry fryขนาดเท่ายุง หรือnymphขนาดเท่าลูกน้ำแทบจะไม่มีน้ำหนักเลย ไปจนถึงเบอร์14ที่สายมีขนาดและน้ำหนักมากสามารถใช้เหวี่ยงเหยื่อที่มีขนาดใหญ่ๆได้(น้องๆไม้ขนไก่)
วัสดุที่นำมาใช้ทำคันfly rod ตัวนี้แหละครับที่เป็นตัวบอกว่าคันแต่ละมีแอคชั่น น้ำหนัก ระยะการเหวี่ยง ความรู้สึกอย่างไรในการเหวี่ยงเหยื่อหรือตีสายfly casting เป็นตัวบอกด้วยว่าคันแต่ละคันมีราคาที่แตกต่างกัน ระดับถูกแบบนดินหรือว่าแพงในระดับที่สูงสุดเกินเอื้อม
1ไม้ไผ่ split bamboo fly rods
ใช้ส่วนผิวของต้นไผ่ที่มีความแข็งนำมาแยกเป็นหกชิ้นเหลาแต่ละชิ้นให้เป็นสามเหลี่ยมประกอบติดกันด้วยกาวหรือเรซิน กลายเป็นคันไม้ไผ่หกเหลี่ยม
มีคนพูดเล่นๆว่า พระเจ้าสร้างปลาเทราท์มาให้อยู่คู่กับลำธาร และสร้างsplit bamboo fly rodsมาเพื่อใช้ตกปลาเทราท์นั้น ราคาค่าตัวของsplit bamboo fly rods จะมีราคาที่สุงมากถึงสุงสุดๆ เพราะขั้นตอนการทำคันfly rodsชนิดนี้เป็นการทำด้วยมือทีละชิ้น ใช้ทั้งเวลาและประสบการณ์ ไม้ไผ่ที่นำมาใช้ก็ต้องมีความสม่ำเสมอมากๆ ความอ่อนแข็งจะต้องเท่ากันจากต้นไผ่เป็นร้อยๆต้น ความอ่อนหรือแอคชั่นของคันจะต้องพอดีกับขนาดสายเพื่อการตีสายเป็นไปอย่างแผ่วเบานุ่มนวลเหมือนกับใบไม้ที่ร่วงหล่นลงบนผิวน้ำ แต่ใช่ว่าคันไม้ไผ่ทุกคันจะทำอย่างนั้นได้ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้สร้าง เหตุนี้นี่เองที่ทำให้คันไม้ไผ่ที่สร้างมาจากช่างฝีมือดีจึงมีราคาที่สุงมากๆ
ในยุคแรกๆของการตกปลาsalmon,steelheadและปลาทะเลsalt water fly fishingด้วยflyกับคันไม้ไผ่ ด้วยเหตุที่ว่าปลาทะเลมีขนาดใหญ่กว่าปลาเทารท์ในลำธารมากและมีกำลังมหาศาล ประกอบกับคันไม้ไผ่ที่มีราคาแพงมากและยังไม่ทนพอที่จะรับมือกับปลาทะเลขนาดใหญ่ๆได้ ไฟเบอร์กลาสต์ก็เลยกลายมาเป็นพระเอกของงานในช่วงเรื่มต้นของsalt water fly fishing
2ไฟเบอร์กลาสต์
มีราคาถูกแอคชั่นอ่อนคล้ายๆกับคันไม้ไผ่มาก ทั้งยังทนและน้ำหนักเบากว่า หลายคนเลยเรียกคันไฟเบอร็กลาสต์นี้ว่าเป็นpoor man's bamboo fly rod หรือ คันไม้ไผ่ของคนยาก มาถึงจุดที่การตกปลาแบบsalt water fly fishingเริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้น แต่เทคโนโลยี่ของคันเบ็ดยังไม่สามารถตอบสนองความต้องการของนักตกปลาได้ดีพอเพราะ คันมีน้ำหนักมากและมีความอ่อนเกินไปไม่สามารถส่งเหยื่อflyต้านลมทะเลได้ดี บวกกับขนาดของเหยื่อที่ใหญ่ขึ้น จึงต้องหาวัสดุชนิดใหม่ และคาร์บอนด์ไฟเบอร์ก็ถูกค้นพบ
3คาร์บอนด์ไฟเบอร์
ณบัดนี้เป็นยุคสมัยของคาร์บอนด์ไฟเบอร์กันอย่างจริงแท้ แต่ละผู้ผลิตต่างสร้างคันfly rodออกมาด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยมากๆ คันมีความแข็งแรงทนทาน เบา มีแอคชั่นหลากหลายตามจุดประสงค์ของปลาแต่ละชนิด เรียกได้ว่ามีคันเบ็ดที่สร้างมาเพื่อปลาทุกชนิดแทบทุกสายพันธุ์ ในทางกลับกับคันเบ็ดคันเดียวก็สามารถใช้งานได้หลายๆวิธี หลากหลายสถานการ จนมาถึงวันนี้คันคาร์บอนด์ไฟเบอร์ ได้มีการวิวัฒนการณ์ไปถึง5generationsไปเรียบร้อยแล้ว ซึ่งเริ่มต้นจากboron,IM6,IM7และอีกหลายชนิดตามแต่ผู้ผลิตจะตั้งชื่อเอาจากวัสดุที่ใช้ผลิต แต่ที่แน่ๆคันfly rodในสมัยนี้จะเบาขึ้น ขนาดเล็กลง และแข็งมากขึ้นทุกปี ซึ่งความแข็งและเบานี่แหละที่เป็นทำให้คันflyสามารถตีได้ไกลขึ้นใช้แรงน้อยและมีความแม่นยำส่งเหยื่อไปที่เป้าหมายได้เหมือนจับวาง และลดความเมื่อยล้าหากต้องตกปลาตีสายทั้งวัน
<iframe width="640" height="360" src="http://www.youtube.com/embed/Ne2RlzIsgTI?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
ส่วนประกอบของคันfly
กริบgrip มีอยู่สาม สี่แบบเท่าที่ทางโรงงานเค้าผลิตมา
http://www.oysterbamboo.com/sitebuilder/images/bamboo_fly_rod_grips-317x239.jpg
จากล่างขึ้นบน
Cigar ใช้ในคันไม้ไผ่หรือคันขนาดเล็กมากๆ ขนาด#0-#4 ส่วนตัวผมชอบกริบCigarเอามากๆ มันดูสวยคลาสสิค และเรียบง่ายดี สามารถเปลี่ยนตำแหน่งมือ ขยับขึ้นด้านบนของกริบถ้าต้องการเหวี่ยงสายที่เบานุ่มนวลแม่นยำในระยะใกล้ๆ ถอยลงมาใกล้ๆกับรอก ถ้าต้องการทำระยะทางในการเหวี่ยงสาย
Half wellsส่วนมากจะใช้กริบแบบนี้ในคันเบ็ด#3-6 คันเบ็ดที่ผลิตออกมาจากโรงงานส่วนมากจะทำกริบแบบนี้ออกมาทั้งหมด ง่ายต่อการเปลี่ยนตำแหน่งมือจับให้เข้ากับการเหวี่ยงสาย
Full wells ในสายขนาดใหญ่ตั้งแต่#7-14จะใช้กริบแบบFull wellsกันทั้งหมด สำหรับคันที่ใช้สายขนาดใหญ่กริบแบบนี้จะจับได้ถนัดมาก และการเหวี่ยงเหยื่อส่วนมากเป็นการทำระยะทาง น้ำหนักของคันและสายมีมาก กริบก็เลยออกแบบมาให้จับได้กระชับมือที่สุด
http://media.sugarcreekflyshop.com/media/catalog/product/cache/1/thumbnail/376x/9df78eab33525d08d6e5fb8d27136e95/r/e/redinton_voyant_7w_seat_1_1.jpg
http://ts4.mm.bing.net/th?id=H.4916458475423399&pid=1.7&w=133&h=135&c=7&rs=1ในคันขนาดใหญ่ส่วนมากจะมีFighting buttมาด้วย บางยี่ห้อสามารถถอดเปลี่ยนเลือกขนาดได้
คันflyควรมีความยาวเท่าไหร่จึงจะดี อยู่ที่ปัจจัยหลายๆอย่าง ขนาดของแหล่งน้ำ เทคนิคการตกปลาแต่ละชนิด ระยะทางการเหวี่ยงสาย ขนาดของสายหรือขนาดคันที่ใช้
Single handed fly rod นี้เราใช้แขนข้างเดียวตีสาย แขนข้างนั้นจะรับน้ำหนักทั้งหมดของคันและน้ำหนักของสายขณะเหวี่ยง ดังนั้นถ้าใช้คันที่ยาวเกินกำลังแขนเพึ่อที่ต้องการเหวี่ยงสายให้ได้ระยะทางที่ไกล หรือใช้คันที่มีขนาดใหญ่และมีความยาวเกินกำลังแขน เราจะกลับไม่ได้ระยะที่ต้องการ เพราะน้ำหนักและความยาวของคันfly rod จะทำให้ความเร็วของสายลดลง(line speed) ตัวอย่าง คันเบอร์#7ยาว9ฟุต สามารถตีได้เบาแรง ไกลและง่ายกว่าคันเบอร์#10ที่ยาว9ฟุตเท่ากัน เหตุก็เพราะคันเบอร์10หนักกว่า เราจึงต้องออกแรงมากขึ้นในเพื่อที่จะทำให้ได้ความเร็วของสาย(line speed)เท่ากันกับคันเบอร์#7 แต่ที่บอกไปตั้งแต่ตอนต้นแล้วว่าคันที่ใช้จะต้องขึ้นอยู่กับขนาดของเหยื่อfly ถ้าเราจำเป็นที่จะต้องใช้คันขนาดใหญ่เพื่อที่จะเหวี่ยงเหยื่อขนาดใหญ่ เราควรจะต้องลดความยาวของคันลงเพื่อรักษาความเร็วของสายหรือ(line speed)เอาไว้
คันflyแต่ละขนาดควรจะมีความยาวเท่าไหร่ ผมมีสูตรของตัวเอง(ตามกำลังแขนของตัวเอง)
คือสายเบอร์#4-#6 ยาวเกิน9ฟุตได้ อาจจะ9'1/2-10ฟุต (ถ้าจะต้องเหวี่ยงสายระยะไกลจริงๆ ส่วนมากจะค่อยๆย่องเข้าไปใกล้ๆสนุกกว่าครับ)
#7-#9 สูงสุดยาวไม่เกิน9ฟุต 10ฟุตได้ถ้าคันมีน้ำหนักเบามาก
#10-#12 เต็มที่9ฟุตถ้าคันระดับดีหรือน้ำหนักเบาหรือสั้นกว่า9ฟุต
#13-#14ยาว7-8ฟุตครึ่ง โดยส่วนมากคันขนาดนี้ไม่ใช้เหวี่ยงเหยื่อครับ(หรือเหวี่ยงสายในระยะไม่ไกลมาก) เค้าล่อปลาอ่อยเหยื่อมาข้างเรือแล้วหย่อนเหยื่อflyให้ปลากินข้างๆเรือเลย คันขนาดนี้ใช้สู้กับปลาขนาดใหญ่มากกว่า
2Double handed fly rod (Spey rod)
http://www.flyfishusa.com/rods/sage/sage-two-hand-vxp-01.jpg
พอพูดถึงข้อจำกัดของกำลังแขนและความเร็วสายในคันSingle handed fly rod คันSpey rodจะตรงกันข้ามคือจะใช้มือทั้งสองจับคันเหวี่ยงสาย เรื่องของกำลังแขนความเร็วสายน้ำหนักคันและความยาวคันเลยไม่มีข้อจำกัด เลยจะเห็นว่าคัน Spey rod แต่ละคันนั้นมีความยาวถึงยาวมากๆ11'ฟุตครึ่ง-15,16ฟุต น้ำหนักสายมีมากกว่าคันทั่วไปประมาณหนึ่งถึงสองเบอร์ ก็จะหมายความว่าสามารถส่งเหยื่อที่มีขนาดและน้ำหนักเพิ่มมากขึ้นด้วย
นี้เป็นตารางเปรียบเทียบระหว่างคันflyปรกติ(Standard Single handed)กับ คันSwitch และ คันSpey rod
LINE SIZE TO ROD TYPE
7wt standard fly rod=5/6/7wt Switch=5/6wt Spey
8wt standard fly rod=6/7/8wt Switch=6/7wt Spey
9wt standard fly rod =7/8/9wt Switch=7/8wt Spey
คันSpey rodจะมีสายให้เลือกแค่เบอร์#5-#10เท่านั้น ก็เพราะคันSpey rodออกแบบมาให้ใช้เหยื่อflyมีขนาดพอสมควรกับตกปลาขนาดกลางถึงใหญ่ในพื้นที่จำกัด(แม่น้ำขนาดกลางถึงใหญ่)ไม่มีพื้นที่ข้างหลังให้back castเหมือนคันปรกติทั่วไป(คันSpeyสามารถเหวี่ยงสายback castเหมือนคันปรกติได้แต่ไม่ค่อยเป็นที่นิยม)
<iframe width="640" height="360" src="http://www.youtube.com/embed/T5rYf97AuaI?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
Switch rod
เป็นคันลูกผสมระหว่าง Single handedและคันSpey rod สามารถใช้มือเดียวเหวี่ยงสายเหมือนคันปรกติ หรือใช้สองมือเหวี่ยงสายเหมือนคันSpeyถ้าไม่มีพื้นที่ข้างหลังให้back cast
Switch rod เพิ่งเกิดมาได้ไม่นานนี่เอง เกิดมาจากเทคโนโลยีการสร้างคันที่ดีขึ้นมาก คันมีความเบาและแข็งแรงขึ้น ด้วยเหตุนี้คันStandard Single handedเลยสามารถสร้างได้ยาวขึ้นโดยที่ไม่ต้องออกแรงตีสายมากเหมือนเมื่อก่อน และด้วยความต้องการของนักตกปลาที่ต้องการคันเบ็ดที่สามารถใช้ได้ในทุกๆสถานการณ์ โดยเฉพาะกับปลาเทารท์ขนาดใหญ่และปลาsteel headในแม่น้ำขนาดเล็ก-กลางและไม่มีพื้นที่ข้างหลังให้back castได้
แต่ด้วยเหตุที่เป็นคันที่ยังใช้มือข้างเดียวตีสายได้ คันSwitch rodจึงไม่ยาวมากเหมือนกับคันSpeyทั่วๆไป คือจะยาวประมาณ11'1/2-12ฟุตเท่านั้น แต่ก็ยาวพอสำหรับการตีสายแบบคันSpey (ผมว่าเบอร์5/6/7wt นี่กำลังสวย ตีเหยื่อได้ขนาดเล็ก-กลางๆ คันไม่ยาวเกะกะ ปลาพลวงในลำน้ำสายใหม่ไม่มีคนรู้จัก หรือปลากระสูบตัวเขื่องบนเรือหางยาว ชะโดก็ยังพอไหว)
หลายคนบอกว่า Fly fishing คือ ศิลปะ,Art of fishing
อีกหลายคนบอกว่า มันสวยงาม และยากที่จะหาสิ่งใดมาเปรียบเทียบ
มีหลายคนบอกว่า มันเป็นเรื่องของ ความรัก ความเข้าใจ การสังเกตุ โอกาศและการเรียนรู้
บางคนบอกว่า มันสามารถทำให้เราหลุดพ้นจากสิ่งพันธนาการของชีวิต แค่ในช่วงเวลาที่น้อยนิดก็ตาม
ถ้าจะถามผมๆคงตอบว่ามันปิดโลกหนึ่งแล้วเปิดอีกโลกที่กว้างกว่า แต่ก็ยังไม่ใช่คำตอบที่ถูกที่สุดครับ ใกล้เคียงที่สุดก็คงทั้งหมดที่หลายคนว่าไว้
ยังมีอีกหลายคนบอกว่า มันยากและมีหลายอย่างเกี่ยวกับFly fishingที่ไม่เข้าใจในเรื่องของอุปกรณ์ ซึ่งจริงๆแล้วFly fishingไม่ได้ยุ่งยากสลับซับซ้อนอะไรเลย หากเข้าใจนิดเดียวกลับเป็นเรื่องที่ธรรมดาเข้าใจง่ายมากๆเลย คลาวนี้เราจะมาพูดถึงเรื่องนี้กัน
มาเริ่มที่คันเบ็ดกันเป็นอย่างแรกเลยดีกว่า
การเลือกใช้คันFlyให้เหมาะสม ก็คือ เลือกใช้คันหรือขนาดของสายให้สมดุลย์กับขนาดของเหยื่อFlyที่เราใช้(น้ำหนัก ขนาด การต้านลมขณะเหวี่ยง) ซึ่งต่างกับการตกปลาประเภทอื่นๆที่มักจะใช้คันเบ็ดตามขนาดของปลา คันFlyมีหลายประเภทและหลายขนาด และจะมีเบอร์(#)ที่เป็นตัวบอกขนาดของสาย ตั้งแต่เบอร์#000(เล็กที่สุดใช้ตกปลาที่มีขนาดเล็กมากๆหรือเหยื่อที่เล็กและเบามากDry fly) ไปจนถึงเบอร์#14ที่ใช้ตกปลาทะเลขนาดใหญ่มากๆTuna และ Billfish
คันฟลาย แบ่งได้2ประเภทกว้างๆคือ
1Single handed fly rod "คันฟลายมือเดียว" เป็นคันที่เราเห็นกันอยู่ทั่วๆไป ใช้มือข้างที่ถนัดจับและเหวี่ยงคันไปมา ส่วนมืออีกข้างจับสายควบคุมไว้
2Double handed fly rod (Spey rod) "คันฟลายสองมือ" คันชนิดนี้จะใช้มือทั้งสองจับคันเหวี่ยงสาย ยังมีคันFlyอีกชนิดนึงที่สามารถใช้มือๆเดียวหรือทั้งสองมือเหวี่ยงสายได้ นั้นคือ switch rod ซึ่งแยกแยกออกมาจากSpey rodผมจะขอไม่แยกกลุ่มเพราะจะทำให้สับสนกันมากกว่าเดิม
1Single handed fly rod เป็นคัน fly ที่เป็นที่ใช้กันอย่างมากๆ หรือทุกคนที่ตกปลาประเภทfly fishingนี้จะต้องมีหรือเริ่มใช้เป็นอันดับแรกมาแทบทั้งนั้น มีขนาดตามขนาดของสาย(ใช้สายตามขนาดเหยื่อ)ตั้งแต่เบอร์#0-#14 เบอร์0นี่จะเล็กที่สุด ใช้เหยื่อdry fryขนาดเท่ายุง หรือnymphขนาดเท่าลูกน้ำแทบจะไม่มีน้ำหนักเลย ไปจนถึงเบอร์14ที่สายมีขนาดและน้ำหนักมากสามารถใช้เหวี่ยงเหยื่อที่มีขนาดใหญ่ๆได้(น้องๆไม้ขนไก่)
วัสดุที่นำมาใช้ทำคันfly rod ตัวนี้แหละครับที่เป็นตัวบอกว่าคันแต่ละมีแอคชั่น น้ำหนัก ระยะการเหวี่ยง ความรู้สึกอย่างไรในการเหวี่ยงเหยื่อหรือตีสายfly casting เป็นตัวบอกด้วยว่าคันแต่ละคันมีราคาที่แตกต่างกัน ระดับถูกแบบนดินหรือว่าแพงในระดับที่สูงสุดเกินเอื้อม
1ไม้ไผ่ split bamboo fly rods
ใช้ส่วนผิวของต้นไผ่ที่มีความแข็งนำมาแยกเป็นหกชิ้นเหลาแต่ละชิ้นให้เป็นสามเหลี่ยมประกอบติดกันด้วยกาวหรือเรซิน กลายเป็นคันไม้ไผ่หกเหลี่ยม
มีคนพูดเล่นๆว่า พระเจ้าสร้างปลาเทราท์มาให้อยู่คู่กับลำธาร และสร้างsplit bamboo fly rodsมาเพื่อใช้ตกปลาเทราท์นั้น ราคาค่าตัวของsplit bamboo fly rods จะมีราคาที่สุงมากถึงสุงสุดๆ เพราะขั้นตอนการทำคันfly rodsชนิดนี้เป็นการทำด้วยมือทีละชิ้น ใช้ทั้งเวลาและประสบการณ์ ไม้ไผ่ที่นำมาใช้ก็ต้องมีความสม่ำเสมอมากๆ ความอ่อนแข็งจะต้องเท่ากันจากต้นไผ่เป็นร้อยๆต้น ความอ่อนหรือแอคชั่นของคันจะต้องพอดีกับขนาดสายเพื่อการตีสายเป็นไปอย่างแผ่วเบานุ่มนวลเหมือนกับใบไม้ที่ร่วงหล่นลงบนผิวน้ำ แต่ใช่ว่าคันไม้ไผ่ทุกคันจะทำอย่างนั้นได้ขึ้นอยู่กับความสามารถของผู้สร้าง เหตุนี้นี่เองที่ทำให้คันไม้ไผ่ที่สร้างมาจากช่างฝีมือดีจึงมีราคาที่สุงมากๆ
ในยุคแรกๆของการตกปลาsalmon,steelheadและปลาทะเลsalt water fly fishingด้วยflyกับคันไม้ไผ่ ด้วยเหตุที่ว่าปลาทะเลมีขนาดใหญ่กว่าปลาเทารท์ในลำธารมากและมีกำลังมหาศาล ประกอบกับคันไม้ไผ่ที่มีราคาแพงมากและยังไม่ทนพอที่จะรับมือกับปลาทะเลขนาดใหญ่ๆได้ ไฟเบอร์กลาสต์ก็เลยกลายมาเป็นพระเอกของงานในช่วงเรื่มต้นของsalt water fly fishing
2ไฟเบอร์กลาสต์
มีราคาถูกแอคชั่นอ่อนคล้ายๆกับคันไม้ไผ่มาก ทั้งยังทนและน้ำหนักเบากว่า หลายคนเลยเรียกคันไฟเบอร็กลาสต์นี้ว่าเป็นpoor man's bamboo fly rod หรือ คันไม้ไผ่ของคนยาก มาถึงจุดที่การตกปลาแบบsalt water fly fishingเริ่มเป็นที่รู้จักมากขึ้น แต่เทคโนโลยี่ของคันเบ็ดยังไม่สามารถตอบสนองความต้องการของนักตกปลาได้ดีพอเพราะ คันมีน้ำหนักมากและมีความอ่อนเกินไปไม่สามารถส่งเหยื่อflyต้านลมทะเลได้ดี บวกกับขนาดของเหยื่อที่ใหญ่ขึ้น จึงต้องหาวัสดุชนิดใหม่ และคาร์บอนด์ไฟเบอร์ก็ถูกค้นพบ
3คาร์บอนด์ไฟเบอร์
ณบัดนี้เป็นยุคสมัยของคาร์บอนด์ไฟเบอร์กันอย่างจริงแท้ แต่ละผู้ผลิตต่างสร้างคันfly rodออกมาด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยมากๆ คันมีความแข็งแรงทนทาน เบา มีแอคชั่นหลากหลายตามจุดประสงค์ของปลาแต่ละชนิด เรียกได้ว่ามีคันเบ็ดที่สร้างมาเพื่อปลาทุกชนิดแทบทุกสายพันธุ์ ในทางกลับกับคันเบ็ดคันเดียวก็สามารถใช้งานได้หลายๆวิธี หลากหลายสถานการ จนมาถึงวันนี้คันคาร์บอนด์ไฟเบอร์ ได้มีการวิวัฒนการณ์ไปถึง5generationsไปเรียบร้อยแล้ว ซึ่งเริ่มต้นจากboron,IM6,IM7และอีกหลายชนิดตามแต่ผู้ผลิตจะตั้งชื่อเอาจากวัสดุที่ใช้ผลิต แต่ที่แน่ๆคันfly rodในสมัยนี้จะเบาขึ้น ขนาดเล็กลง และแข็งมากขึ้นทุกปี ซึ่งความแข็งและเบานี่แหละที่เป็นทำให้คันflyสามารถตีได้ไกลขึ้นใช้แรงน้อยและมีความแม่นยำส่งเหยื่อไปที่เป้าหมายได้เหมือนจับวาง และลดความเมื่อยล้าหากต้องตกปลาตีสายทั้งวัน
<iframe width="640" height="360" src="http://www.youtube.com/embed/Ne2RlzIsgTI?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
ส่วนประกอบของคันfly
กริบgrip มีอยู่สาม สี่แบบเท่าที่ทางโรงงานเค้าผลิตมา
http://www.oysterbamboo.com/sitebuilder/images/bamboo_fly_rod_grips-317x239.jpg
จากล่างขึ้นบน
Cigar ใช้ในคันไม้ไผ่หรือคันขนาดเล็กมากๆ ขนาด#0-#4 ส่วนตัวผมชอบกริบCigarเอามากๆ มันดูสวยคลาสสิค และเรียบง่ายดี สามารถเปลี่ยนตำแหน่งมือ ขยับขึ้นด้านบนของกริบถ้าต้องการเหวี่ยงสายที่เบานุ่มนวลแม่นยำในระยะใกล้ๆ ถอยลงมาใกล้ๆกับรอก ถ้าต้องการทำระยะทางในการเหวี่ยงสาย
Half wellsส่วนมากจะใช้กริบแบบนี้ในคันเบ็ด#3-6 คันเบ็ดที่ผลิตออกมาจากโรงงานส่วนมากจะทำกริบแบบนี้ออกมาทั้งหมด ง่ายต่อการเปลี่ยนตำแหน่งมือจับให้เข้ากับการเหวี่ยงสาย
Full wells ในสายขนาดใหญ่ตั้งแต่#7-14จะใช้กริบแบบFull wellsกันทั้งหมด สำหรับคันที่ใช้สายขนาดใหญ่กริบแบบนี้จะจับได้ถนัดมาก และการเหวี่ยงเหยื่อส่วนมากเป็นการทำระยะทาง น้ำหนักของคันและสายมีมาก กริบก็เลยออกแบบมาให้จับได้กระชับมือที่สุด
http://media.sugarcreekflyshop.com/media/catalog/product/cache/1/thumbnail/376x/9df78eab33525d08d6e5fb8d27136e95/r/e/redinton_voyant_7w_seat_1_1.jpg
http://ts4.mm.bing.net/th?id=H.4916458475423399&pid=1.7&w=133&h=135&c=7&rs=1ในคันขนาดใหญ่ส่วนมากจะมีFighting buttมาด้วย บางยี่ห้อสามารถถอดเปลี่ยนเลือกขนาดได้
คันflyควรมีความยาวเท่าไหร่จึงจะดี อยู่ที่ปัจจัยหลายๆอย่าง ขนาดของแหล่งน้ำ เทคนิคการตกปลาแต่ละชนิด ระยะทางการเหวี่ยงสาย ขนาดของสายหรือขนาดคันที่ใช้
Single handed fly rod นี้เราใช้แขนข้างเดียวตีสาย แขนข้างนั้นจะรับน้ำหนักทั้งหมดของคันและน้ำหนักของสายขณะเหวี่ยง ดังนั้นถ้าใช้คันที่ยาวเกินกำลังแขนเพึ่อที่ต้องการเหวี่ยงสายให้ได้ระยะทางที่ไกล หรือใช้คันที่มีขนาดใหญ่และมีความยาวเกินกำลังแขน เราจะกลับไม่ได้ระยะที่ต้องการ เพราะน้ำหนักและความยาวของคันfly rod จะทำให้ความเร็วของสายลดลง(line speed) ตัวอย่าง คันเบอร์#7ยาว9ฟุต สามารถตีได้เบาแรง ไกลและง่ายกว่าคันเบอร์#10ที่ยาว9ฟุตเท่ากัน เหตุก็เพราะคันเบอร์10หนักกว่า เราจึงต้องออกแรงมากขึ้นในเพื่อที่จะทำให้ได้ความเร็วของสาย(line speed)เท่ากันกับคันเบอร์#7 แต่ที่บอกไปตั้งแต่ตอนต้นแล้วว่าคันที่ใช้จะต้องขึ้นอยู่กับขนาดของเหยื่อfly ถ้าเราจำเป็นที่จะต้องใช้คันขนาดใหญ่เพื่อที่จะเหวี่ยงเหยื่อขนาดใหญ่ เราควรจะต้องลดความยาวของคันลงเพื่อรักษาความเร็วของสายหรือ(line speed)เอาไว้
คันflyแต่ละขนาดควรจะมีความยาวเท่าไหร่ ผมมีสูตรของตัวเอง(ตามกำลังแขนของตัวเอง)
คือสายเบอร์#4-#6 ยาวเกิน9ฟุตได้ อาจจะ9'1/2-10ฟุต (ถ้าจะต้องเหวี่ยงสายระยะไกลจริงๆ ส่วนมากจะค่อยๆย่องเข้าไปใกล้ๆสนุกกว่าครับ)
#7-#9 สูงสุดยาวไม่เกิน9ฟุต 10ฟุตได้ถ้าคันมีน้ำหนักเบามาก
#10-#12 เต็มที่9ฟุตถ้าคันระดับดีหรือน้ำหนักเบาหรือสั้นกว่า9ฟุต
#13-#14ยาว7-8ฟุตครึ่ง โดยส่วนมากคันขนาดนี้ไม่ใช้เหวี่ยงเหยื่อครับ(หรือเหวี่ยงสายในระยะไม่ไกลมาก) เค้าล่อปลาอ่อยเหยื่อมาข้างเรือแล้วหย่อนเหยื่อflyให้ปลากินข้างๆเรือเลย คันขนาดนี้ใช้สู้กับปลาขนาดใหญ่มากกว่า
2Double handed fly rod (Spey rod)
http://www.flyfishusa.com/rods/sage/sage-two-hand-vxp-01.jpg
พอพูดถึงข้อจำกัดของกำลังแขนและความเร็วสายในคันSingle handed fly rod คันSpey rodจะตรงกันข้ามคือจะใช้มือทั้งสองจับคันเหวี่ยงสาย เรื่องของกำลังแขนความเร็วสายน้ำหนักคันและความยาวคันเลยไม่มีข้อจำกัด เลยจะเห็นว่าคัน Spey rod แต่ละคันนั้นมีความยาวถึงยาวมากๆ11'ฟุตครึ่ง-15,16ฟุต น้ำหนักสายมีมากกว่าคันทั่วไปประมาณหนึ่งถึงสองเบอร์ ก็จะหมายความว่าสามารถส่งเหยื่อที่มีขนาดและน้ำหนักเพิ่มมากขึ้นด้วย
นี้เป็นตารางเปรียบเทียบระหว่างคันflyปรกติ(Standard Single handed)กับ คันSwitch และ คันSpey rod
LINE SIZE TO ROD TYPE
7wt standard fly rod=5/6/7wt Switch=5/6wt Spey
8wt standard fly rod=6/7/8wt Switch=6/7wt Spey
9wt standard fly rod =7/8/9wt Switch=7/8wt Spey
คันSpey rodจะมีสายให้เลือกแค่เบอร์#5-#10เท่านั้น ก็เพราะคันSpey rodออกแบบมาให้ใช้เหยื่อflyมีขนาดพอสมควรกับตกปลาขนาดกลางถึงใหญ่ในพื้นที่จำกัด(แม่น้ำขนาดกลางถึงใหญ่)ไม่มีพื้นที่ข้างหลังให้back castเหมือนคันปรกติทั่วไป(คันSpeyสามารถเหวี่ยงสายback castเหมือนคันปรกติได้แต่ไม่ค่อยเป็นที่นิยม)
<iframe width="640" height="360" src="http://www.youtube.com/embed/T5rYf97AuaI?feature=player_embedded" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
Switch rod
เป็นคันลูกผสมระหว่าง Single handedและคันSpey rod สามารถใช้มือเดียวเหวี่ยงสายเหมือนคันปรกติ หรือใช้สองมือเหวี่ยงสายเหมือนคันSpeyถ้าไม่มีพื้นที่ข้างหลังให้back cast
Switch rod เพิ่งเกิดมาได้ไม่นานนี่เอง เกิดมาจากเทคโนโลยีการสร้างคันที่ดีขึ้นมาก คันมีความเบาและแข็งแรงขึ้น ด้วยเหตุนี้คันStandard Single handedเลยสามารถสร้างได้ยาวขึ้นโดยที่ไม่ต้องออกแรงตีสายมากเหมือนเมื่อก่อน และด้วยความต้องการของนักตกปลาที่ต้องการคันเบ็ดที่สามารถใช้ได้ในทุกๆสถานการณ์ โดยเฉพาะกับปลาเทารท์ขนาดใหญ่และปลาsteel headในแม่น้ำขนาดเล็ก-กลางและไม่มีพื้นที่ข้างหลังให้back castได้
แต่ด้วยเหตุที่เป็นคันที่ยังใช้มือข้างเดียวตีสายได้ คันSwitch rodจึงไม่ยาวมากเหมือนกับคันSpeyทั่วๆไป คือจะยาวประมาณ11'1/2-12ฟุตเท่านั้น แต่ก็ยาวพอสำหรับการตีสายแบบคันSpey (ผมว่าเบอร์5/6/7wt นี่กำลังสวย ตีเหยื่อได้ขนาดเล็ก-กลางๆ คันไม่ยาวเกะกะ ปลาพลวงในลำน้ำสายใหม่ไม่มีคนรู้จัก หรือปลากระสูบตัวเขื่องบนเรือหางยาว ชะโดก็ยังพอไหว)